- Chi tiết
-
Được đăng: 07 Tháng 1 2024
Lời giới thiệu:
Kính thưa quý bà con cô bác, hiện nay trí tuệ nhân tạo (TTNT) được ứng dụng trong mọi lĩnh vực trong đó có y học, đó là sự tích luỹ kiến thức và kinh nghiệm của con người từ thế hệ này sang thế hệ khác của con người và được cập nhật liên tục trong một hệ thống tinh vi và khá phức tạp, đó là trí tuệ nhân tạo. Mới đây tạp chí y khoa nổi tiếng của Anh New England Journal of Medicine (NEJM) cũng đã xuất bản một ấn phẩm riêng về trí tuệ nhân tạo (NEJM-AI) cho thấy tầm quan trọng của TTNT góp phần rất lơn vào y học phục vụ cho con người trong hiện tại và tương lai. Tuy nhiên mỗi nước có ngôn ngữ riêng nên bác sỹ mỗi nước cũng phải có kiến thức và kinh nghiệm chuyên ngành trong trao đổi với TTNT trong những lĩng vực mình quan tâm để có thể sửa chữa những thiếu sót, phiến diện và nhất là những ngôn từ đôi khi khá ngây ngô, tối nghĩa, không hợp hoàn cảnh văn hoá của người Việt.
Liên chi Hội Hô hấp cũng sẽ cập nhật những vấn đề hô hấp có tham gia của trí tuệ nhân tạo trong nghiên cứu, thực hành y khoa và tư vấn cho bệnh nhân trong mọi vấn đề hô hấp thông thương cũng như chuyên sâu và đăng trên web site của LCH Hô hấp TPHCM định kỳ để bà con có dịp tham khảo.
Những nội dung, BS cùng trò chuyện và trao đổi với TTNT bằng những câu hỏi thiết thực về những vấn đề bà con quan tâm và sẽ diễn đạt rõ ràng nhất có thể cho bà con dễ hiểu và áp dụng được trong công việc hàng ngày, giúp tăng cường sức khoẻ và tránh những bệnh tật do ăn uống, sinh hoạt gây ra trong cuộc sống xung quanh mình.
Chủ đề ung thư phổi:
MỐI LIÊN QUAN GIỮA BÉO PHÌ, HÚT THUỐC LÁ VÀ UNG THƯ PHỔI.
PHẦN 2: GIẢM NGUY CƠ BỊ UNG THƯ PHỔI
Nguy cơ mắc ung thư phổi có thể được giảm bằng cách ngừng hút thuốc lá không?
Có, ngừng hút thuốc lá có thể giảm nguy cơ mắc ung thư phổi đáng kể. Dưới đây là những điểm quan trọng:
1. Giảm nguy cơ: Hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ chính gây ra ung thư phổi. Tỷ lệ mắc ung thư phổi ở người hút thuốc lá cao hơn nhiều so với người không hút thuốc. Tuy nhiên, nếu bạn ngừng hút thuốc lá, nguy cơ mắc ung thư phổi sẽ giảm dần theo thời gian. Ngay cả sau một vài năm ngừng hút thuốc, nguy cơ ung thư phổi có thể giảm xuống gần với nguy cơ của người không hút thuốc lá.
2. Lợi ích sức khỏe tổng thể: Ngừng hút thuốc lá không chỉ giảm nguy cơ ung thư phổi, mà còn có nhiều lợi ích sức khỏe tổng thể khác. Ngừng hút thuốc lá giúp cải thiện chức năng phổi, giảm nguy cơ các bệnh phổi khác như viêm phổi và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (BPTNMT), cải thiện tuần hoàn máu và hệ tim mạch, tăng cường hệ miễn dịch và nâng cao chất lượng cuộc sống tổng thể.
3. Hiệu quả sẽ tăng theo thời gian: Ngừng hút thuốc lá là một quá trình và hiệu quả sẽ tăng theo thời gian. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng ngay cả sau khi ngừng hút thuốc lá một thời gian ngắn, vẫn có lợi ích đáng kể cho sức khỏe, bao gồm giảm nguy cơ ung thư phổi. Điều quan trọng là duy trì việc không hút thuốc lá trong thời gian dài để tận hưởng những lợi ích này.
Ngừng hút thuốc lá có thể là một quyết định quan trọng và tích cực để giảm nguy cơ mắc ung thư phổi và cải thiện sức khỏe tổng thể. Nếu bạn đang hút thuốc lá và quan tâm đến việc ngừng hút, tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia y tế, như bác sĩ hoặc nhóm hỗ trợ ngừng hút thuốc, để có kế hoạch và hỗ trợ thích hợp.
U nội phế quản gốc trái (Trần văn Ngọc, nội soi phế quản)
Ngừng hút thuốc lá có thể giảm nguy cơ mắc ung thư phổi trong bao lâu?
Ngừng hút thuốc lá có thể giảm nguy cơ mắc ung thư phổi theo thời gian. Dưới đây là thông tin cụ thể:
1. Ngay lập tức: Ngay sau khi bạn ngừng hút thuốc lá, cơ thể bắt đầu hồi phục. Khoảng 20 phút sau khi bạn hút thuốc lá cuối cùng, huyết áp và nhịp tim bắt đầu trở lại mức bình thường. Sau 8 giờ, mức carbon monoxide trong máu giảm và mức oxy tăng lên. Điều này giúp cải thiện sự tuần hoàn máu và hệ thống hô hấp.
2. Một vài tuần: Trong vài tuần sau khi ngừng hút thuốc lá, cơ thể tiếp tục loại bỏ các chất độc hại từ thuốc lá. Lớp nhầy trong phổi bắt đầu giảm và bạn có thể cảm thấy dễ thở hơn. Hệ hô hấp và cơ thể nói chung sẽ trở nên khỏe mạnh hơn.
3. Một vài tháng: Theo thời gian, cơ thể tiếp tục phục hồi và cải thiện sức khỏe. Chức năng phổi được cải thiện, khả năng vận động và sự sảng khoái trong hoạt động thể chất tăng lên. Nguy cơ mắc ung thư phổi bắt đầu giảm dần và tiếp tục giảm theo thời gian.
4. Năm đầu tiên: Trong năm đầu tiên sau khi ngừng hút thuốc lá, nguy cơ ung thư phổi sẽ tiếp tục giảm. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng sau 10 năm ngừng hút thuốc, nguy cơ mắc ung thư phổi của người ngừng hút thuốc đã giảm xuống gần bằng với người không hút thuốc.
5. Theo thời gian: Ngừng hút thuốc lá trong thời gian dài là cách tốt nhất để giảm nguy cơ mắc ung thư phổi. Mức độ giảm nguy cơ sẽ phụ thuộc vào thời gian bạn đã hút thuốc và số lượng thuốc lá đã tiêu thụ. Tuy nhiên, ngừng hút thuốc là một quyết định tốt cho sức khỏe và có thể giảm nguy cơ ung thư phổi theo thời gian.
Quan trọng là duy trì việc không hút thuốc lá và tuân thủ chế độ sống lành mạnh để duy trì lợi ích và giảm nguy cơ mắc ung thư phổi.
Có những biện pháp nào khác để giảm nguy cơ mắc ung thư phổi?
Ngoài việc ngừng hút thuốc lá, có một số biện pháp khác có thể giúp giảm nguy cơ mắc ung thư phổi. Dưới đây là một số điều quan trọng mà bạn có thể áp dụng:
1. Tránh tiếp xúc với khói thuốc lá: Ngoài hút thuốc lá, tiếp xúc với khói thuốc lá trong môi trường cũng có thể tăng nguy cơ ung thư phổi. Hạn chế tiếp xúc với môi trường có khói thuốc lá, đặc biệt là trong không gian đóng và những nơi có khói thuốc lá mạnh.
2. Cải thiện chất lượng không khí: Tiếp xúc với ô nhiễm không khí có thể tăng nguy cơ ung thư phổi. Hãy cố gắng ở trong môi trường sạch và tìm cách giảm tiếp xúc với không khí ô nhiễm, chẳng hạn như tránh ra khỏi những khu vực có chất lượng không khí xấu và sử dụng bộ lọc không khí trong nhà.
3. Thực hiện kiểm tra sàng lọc ung thư phổi: Đối với những người có nguy cơ cao, như những người từng hút thuốc lá hoặc có tiếp xúc với tác nhân gây ung thư khác, việc thực hiện kiểm tra sàng lọc ung thư phổi có thể giúp phát hiện sớm bất thường và tăng cơ hội điều trị thành công.
4. Hãy duy trì lối sống lành mạnh: Để giảm nguy cơ mắc ung thư phổi và các bệnh khác, hãy duy trì một lối sống lành mạnh. Điều này bao gồm ăn một chế độ ăn giàu rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu chất xơ, tập thể dục đều đặn, duy trì cân nặng lành mạnh và tránh tiếp xúc với các chất gây ung thư khác như asbest.
5. Tìm kiếm hỗ trợ chuyên gia: Nếu bạn có nguy cơ cao mắc ung thư phổi hoặc quan ngại về sức khỏe, hãy tìm kiếm sự tư vấn và hỗ trợ từ các chuyên gia y tế. Họ có thể cung cấp thông tin chi tiết về nguy cơ cá nhân của bạn và đề xuất các biện pháp phòng ngừa phù hợp.
Tuy việc ngừng hút thuốc là biện pháp quan trọng nhất để giảm nguy cơ mắc ung thư phổi, việc kết hợp nhiều biện pháp phòng ngừa và duy trì một lối sống lành mạnh có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh này.
Nguy cơ mắc ung thư phổi tăng khi tiếp xúc với ô nhiễm không khí, làm thế nào để giảm tiếp xúc này?
Để giảm tiếp xúc với ô nhiễm không khí và giảm nguy cơ mắc ung thư phổi, bạn có thể thực hiện những biện pháp sau:
1. Tránh khu vực ô nhiễm: Cố gắng tránh tiếp xúc với khu vực có chất lượng không khí xấu. Nếu bạn sống trong một khu vực có mức ô nhiễm cao, hãy cân nhắc việc di chuyển đến một nơi có không khí trong lành hơn, nếu có thể.
2. Sử dụng bộ lọc không khí trong nhà: Đặt bộ lọc không khí hoặc máy lọc không khí trong nhà để loại bỏ các hạt bụi, chất gây ô nhiễm và hóa chất khỏi không khí. Đảm bảo bộ lọc được vệ sinh định kỳ và thay thế bộ lọc theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
3. Tránh tiếp xúc với khói thuốc lá: Ngoài việc tự ngừng hút thuốc lá, hạn chế tiếp xúc với khói thuốc lá môi trường. Tránh những không gian có nhiều khói thuốc lá và hạn chế tiếp xúc với những người hút thuốc lá.
4. Theo dõi chất lượng không khí: Kiểm tra chỉ số chất lượng không khí trong khu vực của bạn. Có thể sử dụng các ứng dụng di động hoặc trang web cung cấp thông tin về chất lượng không khí như AQI (Air Quality Index). Khi chất lượng không khí kém, hãy cân nhắc giảm hoạt động ngoài trời và sử dụng khẩu trang bảo vệ.
5. Điều chỉnh thời gian và địa điểm hoạt động ngoài trời: Cố gắng hoạt động ngoài trời vào những thời điểm và ở những địa điểm có chất lượng không khí tốt hơn. Tránh hoạt động ngoài trời trong những khu vực ô nhiễm và vào những thời điểm có lưu lượng giao thông cao.
6. Xem xét sử dụng khẩu trang bảo vệ: Khi phải tiếp xúc với không khí ô nhiễm cao, đặc biệt là trong môi trường đô thị, sử dụng khẩu trang bảo vệ có thể giúp lọc bớt các hạt bụi và chất gây ô nhiễm trong không khí.
7. Hỗ trợ các biện pháp phòng ngừa: Tham gia vào các hoạt động và chương trình cộng đồng nhằm giảm ô nhiễm không khí và tăng cường nhận thức về vấn đề này. Hỗ trợ các biện pháp và chính sách môi trường nhằm cải thiện chất lượng không khí.
Lưu ý rằng việc giảm tiếp xúc với ô nhiễm không khí không chỉ giúp giảm nguy cơ mắc ung thư phổi mà còn có lợi cho sức khỏe chung.
Khối u thuỳ trên phổi phải (Trần văn Ngọc, bài giảng XQ ngực)
Nguy cơ mắc ung thư phổi có thể giảm bớt nếu tôi sống trong một môi trường không khí sạch?
Có, sống trong một môi trường không khí sạch có thể giảm nguy cơ mắc ung thư phổi. Môi trường không khí sạch đồng nghĩa với việc giảm tiếp xúc với các chất gây ô nhiễm và các hạt bụi có khả năng gây ung thư. Điều này có thể làm giảm nguy cơ mắc ung thư phổi và cải thiện sức khỏe chung.
Khi sống trong một môi trường không khí sạch, bạn có thể tránh tiếp xúc với các chất gây ô nhiễm như khói thuốc lá, khí thải xe cộ, bụi mịn và các chất ô nhiễm khác. Điều này có thể được đạt được bằng cách:
1. Sống ở vùng có chất lượng không khí tốt: Nếu có khả năng, chọn sống ở các vùng có chất lượng không khí tốt hơn. Các vùng nông thôn, vùng rừng hoặc vùng xa khỏi các nguồn ô nhiễm công nghiệp thường có môi trường không khí sạch hơn so với các khu vực đô thị.
2. Sử dụng hệ thống lọc không khí: Sử dụng bộ lọc không khí trong nhà để loại bỏ các chất gây ô nhiễm và hạt bụi trong không khí. Đảm bảo vệ sinh và thay thế bộ lọc đúng cách để đảm bảo hiệu quả.
3. Tránh tiếp xúc với khói thuốc lá: Nếu bạn hút thuốc lá, hãy cố gắng ngừng hút hoàn toàn. Đồng thời, hạn chế tiếp xúc với khói thuốc lá môi trường bằng cách tránh các khu vực có nhiều người hút thuốc lá.
4. Hỗ trợ các biện pháp phòng ngừa ô nhiễm không khí: Tham gia vào các hoạt động cộng đồng và chương trình bảo vệ môi trường. Hỗ trợ các biện pháp và chính sách giảm ô nhiễm không khí, như khuyến khích sử dụng năng lượng sạch, công nghệ xanh và hạn chế sử dụng các chất gây ô nhiễm.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng nguy cơ mắc ung thư phổi không chỉ phụ thuộc vào một yếu tố duy nhất, mà là sự kết hợp của nhiều yếu tố. Việc sống trong một môi trường không khí sạch có thể giúp giảm nguy cơ, nhưng cũng cần kết hợp với các biện pháp phòng ngừa khác như không hút thuốc lá và duy trì một lối sống lành mạnh để đạt được hiệu quả tốt nhất.
Người già nên thực hiện những biện pháp phòng ngừa ung thư phổi nào?
Người già có thể thực hiện những biện pháp phòng ngừa ung thư phổi sau đây:
1. Dừng hút thuốc lá: Nếu người già vẫn đang hút thuốc lá, việc dừng hút thuốc là biện pháp quan trọng nhất. Ngừng hút thuốc lá không chỉ giảm nguy cơ mắc ung thư phổi mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ mắc các bệnh khác như bệnh tim mạch và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD).
2. Tránh tiếp xúc với khói thuốc lá và môi trường ô nhiễm: Ngoài việc dừng hút thuốc, người già nên tránh tiếp xúc với khói thuốc lá và môi trường ô nhiễm. Hạn chế tiếp xúc với các khu vực khói thuốc lá và bảo vệ bản thân khỏi ô nhiễm không khí bằng cách sử dụng mặt nạ bảo hộ khi cần thiết.
Ô nhiễm không khí là yếu tố nguy cơ gây ung thư phổi
3. Thực hiện kiểm tra sàng lọc ung thư phổi: Đối với những người già, việc thực hiện kiểm tra sàng lọc ung thư phổi có thể giúp phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu hay triệu chứng nào của ung thư phổi. Các phương pháp sàng lọc có thể bao gồm chụp X-quang ngực hoặc CT scan lồng ngực (chụp cắt lớp vi tính).
4. Tiếp tục thực hiện kiểm tra y tế định kỳ: Người già nên duy trì việc thực hiện kiểm tra y tế định kỳ để phát hiện sớm bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, bao gồm cả ung thư phổi. Kiểm tra y tế định kỳ có thể bao gồm xét nghiệm máu, xét nghiệm chức năng phổi và kiểm tra lâm sàng của bác sỹ.
5. Duy trì lối sống lành mạnh: Người già nên duy trì một lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân đối, tập thể dục đều đặn và đủ giấc ngủ. Hãy tránh rượu bia và các chất gây ung thư khác, và hạn chế tiếp xúc với các chất gây ô nhiễm.
6. Tìm hiểu về yếu tố rủi ro cá nhân: Mỗi người có các yếu tố rủi ro riêng. Người già nên tìm hiểu về lịch sử gia đình và các yếu tố cá nhân khác có thể tăng nguy cơ mắc ung thư phổi. Điều này có thể giúp họ hiểu rõ nguy cơ cá nhân và tìm cách giảm thiểu rủi ro.
Những biện pháp phòng ngừa trên có thể giúp người già giảm nguy cơ mắc ung thư phổi và duy trì một lối sống khỏe mạnh. Ngoài ra, việc tham khảo ý kiến của bác sĩ là quan trọng để được tư vấn và hỗ trợ cụ thể cho trường hợp cá nhân.
(*) PGS TS BS. Chủ tịch LCH Hố hấp TPHCM, PCT Hội Phổi VN
Nguồn tài liệu: CHAT GPT 2023
